KAYITLI İSTİHDAM İLE GÜVENLİ GELECEK

Karabük Sosyal Güvenlik İl Müdürü İsmail Yıldırım kayıt dışı istihdamın olumsuz sonuçları, sosyal güvenlik hak ve yükümlülükleri konularına ilişkin bilgiler içeren bir açıklama yayınladı. Açıklamada şu ifadelere yer verildi;
“Çalışanların sosyal güvenlik sistemine dahil olmaları hak ve aynı zamanda bir yükümlülüktür. Çalışmaya başlayan herkes kanunen mutlaka sosyal güvenlik sistemine dâhil olmak zorundadır. Çalışanlar kanunen bu hakkın yerine getirilip getirilmediğini işverenden isteme ve yerine getirilmediği takdirde yasal yollara başvurma haklarına sahiptir. İşverenler açısından da, gerek kendisini gerekse yanında çalıştırdığı kişileri sosyal güvenlik kurumuna bildirmek zorundadır.
Kayıt dışı çalışma ya da Çalışanların ücretlerindeki kayıt dışılık, Çalışanlar-İşverenler ve Devlet açısından ele alındığında, verdiği zararlar oldukça önemsenmesi gereken bir konudur.
Kayıt dışı istihdam, Kayıt dışı ekonominin istihdam piyasasındaki yansıması olarak öne çıkmaktadır.
Karabük Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü olarak her yıl kayıt dışı istihdam konusunda farkındalık oluşturmak adına çalışmalar yürütülmektedir.2024 yılı rehberlik ve bilgilendirme programı kapsamında Kurum olarak kayıt dışı istihdamla mücadeleye yönelik uygulanan temel politikalardan biri de, Denetimin yanında sosyal güvenlik konularında yapılan rehberlik ve bilgilendirme çalışmalarıyla kayıt dışı istihdama geçit verilmemesi hedeflenmektedir. Bu itibarla Sigortalı ve İşverenlerin herhangi bir mağduriyet yaşamamaları için, “Kayıt dışı çalışmayın, çalıştırmayın!” uyarısında bulunmak istiyoruz.
İl Müdürlüğümüzde bu kapsamda işyerleri, ilgili STK’lar, basın-yayın kuruluşları ile toplantılar ve yüz yüze görüşmeler yapılmakta olup, bu görüşmelerde işverenlere ve çalışanlara sosyal güvenliğin önemi, kayıt dışı istihdamın olumsuz sonuçları, sosyal güvenlik hak ve yükümlülükleri, yabancı çalışanların sosyal güvenlik hakları ve çalışma izinleri, uygulanmakta olan sigorta prim teşvikleri, yapılandırma gibi konulara ilişkin bilgiler verilmektedir.
Çalışanlar açısından kayıt dışılık; emeklilik hakkı, malullük aylığı, ölüm aylığı, işsizlik sigortası hakkı, her türlü sağlık ve izin hakları, ücret ve kıdem tazminatı hakkı gibi haklardan kayıt dışı çalışanlar yoksun kalmaktadırlar.
İşverenler açısından kayıt dışı istihdam; işverenlerin olası idari para cezalarına maruz kalmasına, yararlanılan teşviklerin durdurulmasına, iş kazası durumunda ağır idari ve mali yükümlülükler ile karşılaşmalarına neden olmaktadır.
Diğer taraftan kamuda vergi/prim kaybı, emekli/çalışan dengesinin bozulması, primsiz ödemelerin artması, gelir dağılımının bozulması gibi zararlara yol açmaktadır.
Çalışanların çalışmalarının işverenler tarafından bildirilip bildirilmediğini veya hangi kazanç seviyesinden bildirildiğini kısa sürede öğrenebileceği birçok yol bulunmaktadır. Sigortalılar PTT’den alınan e-devlet şifresi ile www.turkiye.gov.tr adresinden sorgulama yapabilmekteler, 7 gün 24 saat “ALO 170” Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi’ni arayabilecekler, tüm Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri veya Sosyal Güvenlik Merkezlerine başvurarak da sigortalı çalıştırılıp çalıştırılmadığı veya hangi kazanç üzerinden bildirildiklerini çok kısa sürede öğrenilebilmekteler.
Çalışanlar sigortasız çalıştırılmaları ya da ücretlerinin veya çalışma sürelerinin eksik bildirilmesi halinde, ihbar ve şikayetlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İletişim Merkezi “ALO 170”, Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) üzerinden veya en yakın Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü veya Sosyal Güvenlik Merkezlerine iletebileceklerdir.’’